پایگاه تحلیلی خبری شعار سال

هم تیم هسته‌ای ما و هم طرف آمریکایی می‌داند که نقاط اصلی اختلاف بر سر سقف غنی‌سازی، تضمین رفع تحریم‌ها و ترتیب گام‌های بازگشت به تعهدات است. با این حال، فشار زمانی مهلت ۶۰ روزه ترامپ برای رسیدن به یک توافق و نقش میانجیگری عمان ،باید با دقت دنباله گیری شود ( مسلما آمریکا برای بعد از شصت روز برای خود برنامه پلن B دارد) تا مبادا با گنجاندن عبارات خاص در متن توافقنامه، بستر را برای امتیازگیری های نابجا فراهم سازند( نظیر واژه تعلیق و لغو در دور های قبلی مذاکرات).شاید تا زمانی که فناوری هسته‌ای ما در مرحله جنینی و نوزادی بود‌، توجیه‌پذیر بود که فناوری هسته‌ای خود را در زمره منافع حاشیه‌ای به حساب آورده و در میز مذاکره بخشی را داده و امتیازی همسطح بخش واگذار شده دریافت کنیم اما امروز فعالیت صلح‌آمیز هسته‌ای ما نه تنها دوره نوزادی‌، بلکه دوره نوجوانی را هم پشت سر گذاشته است و در چنین شرایطی‌، فناوری هسته‌ای ایران در زمره منافع «مهم و حساس» کشور قرار دارد. مگر می‌شود با این همه فراز و نشیب و جانفشانی عزیزانی همچون شهیدان علیمحمدی‌، شهریاری‌، روشن‌، فخری‌زاده و... فعالیت هسته‌ای کشور را با نگاه منافع حاشیه‌ای نگریست و پای میز مذاکره با طرف آمریکایی رفتاری مشابه دهه 80 درخصوص هسته‌ای کشورمان داشت؟

دکتر عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران اعلام کرد که شنبه در عمان با نماینده امریکا مذاکرات غیرمستقیم را آغاز خواهد کرد. فضای واکنشی تحلیلگران و سخن‌پراکنان تا اینجا بیشتر از تمرکز روی اصل رویداد، روی اینکه چگونه می‌توان «غیرمستقیم» مذاکره کرد، متمرکز شده است و گاهی هم جنبه طنز به خود گرفته است.درباره موشک‌ها قطعاً ایران هیچ گفت‌وگویی را آغاز نمی‌کند که ادامه یابد یا نه. این همان‌جایی است که می‌تواند به پایان مذاکرات بینجامد و شاید امریکا برای همین منظور یعنی بی‌نتیجه‌گذاشتن مذاکرات آن را در مباحث گنجانده باشد! درباره نیرو‌های منطقه‌ای قبلاً گفته شده که ما نیروی نیابتی نداریم و ایران احتمالاً از امریکا خواهد خواست که با خود آن نیرو‌ها مذاکره کند. واشینگتن‌پست به نقل از دو مقام دولت آمریکا گزارش داده است که تیم استیو ویتکاف، فرستاده ویژه آمریکا در امور خاورمیانه، از طریق عمان پیام‌هایی با مضمون ترغیب به گفت‌وگوی مستقیم ارسال کرده است. مقامات آمریکایی تاکید کرده‌اند اگر گفت‌وگوها مستقیم نباشد، ویتکاف احتمالا به عمان نمی‌رود.دیوید ایگناتیوس، در یادداشتی که سه‌شنبه در این رسانه منتشر کرد به نقل از این مقامات نوشته در صورت دریافت دعوت رسمی، ویتکاف، احتمالا به تهران هم سفر خواهد کرد.هرچند هیچ شاهدی سراغ نداریم که بتوان با آن به این مذاکرات خوش‌بین بود، اما صبر کن کالصبر مفتاح‌الفرج.

در یک جمع‌بندی می‌توان گفت جزئیات منتشر شده از توافق احتمالی ایران و آمریکا نشان می‌دهد که دو طرف به جای احیای برجام به دنبال یک توافق اولیه هستند. توافقی که به ایران اجازه دسترسی به برخی از منابع مالی را فقط برای خرید غذا، دارو یا سایر اهداف بشردوستانه می‌دهد. سه منبع آگاه به روند مذاکرات می‌گویند که دو طرف در حال بررسی فرمولی هستند که قبلاً در سال ۲۰۲۱ مورد بحث قرار گرفته بود و می‌تواند شامل تبادل احتمالی زندانیان و آزادسازی میلیارد‌ها دلار وجوه مسدود شده ایران در بانک‌های کره جنوبی شود.

وحید جلال زاده رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس یازدهم گفت: با آمریکایی‌ها در سه موضوع به تفاهم و توافق نرسیدیم یکی بحث تضمین‌ها بود که عرض کردم، در این بخش، آمریکایی ها، می‌بایست، تضمین می‌دادند حداقل تا پایان دوره بایدن انتفاع اقتصادی جمهوری اسلامی برقرار خواهد بود، اما متاسفانه توانایی اینکار را ندارند. نکته دوم بحث پادمان بود، ما در مذاکرات اسفند ماه با غربی‌ها به این تفاهم رسیده بودیم که با آژانس در رد و بدل متون و سوال و پرسش و پاسخ جمهوری اسلامی به توافق برسیم تا در خرداد ماه و در اجلاسیه شورای حکام بحث پادمانی ما حل و فصل شود و پرونده مختومه شود که خُب دیدیم، نه فقط این اتفاق نیافتاد بلکه آژانس و شورای حکام علیه جمهوری اسلامی قطعنامه صادر کرد، البته محتوای قطعنامه ملایم بود، اما جمهوری اسلامی همین را هم برنتابید و ما در دوحه تاکید کردیم، بحث پادمان باید پایان یابد. بحث سوم هم همین لیست قرمز تحریمی هاست که جمهوری اسلامی تاکید دارد، افراد حقیقی و حقوقی که تفاهم شده از لیست حذف شوند، دیگر نباید به بهانه‌های دیگری، مجددا به لیست قرمز بازگردانده شوند.